چقدر حقیقت را تحمل می کنیم ؟!

 

 ... معرفی کتاب صوتی « وقتی نیچه گریست! » ...

 

در رمان وقتی تیچه گریست اثر اروین یالوم^(۱) با یک داستان مهیج فلسفی طور طرف هستیم و توامان تقابل روانشناسی و فلسفه و طب را شاهدیم.

در خلال داستان و در میان گفتگوها جملات و نکاتی مطرح می شود که باید بارها شنید و خواند و آنها را به ذهن سپرد.

دکتر برویر^(۲) در مطب خود در وین در حال استراحت است که یادداشتی از زنی ناشناس به اسم لو سالومه دریافت می کند که در آن اشاره شده که آینده فلسفه آلمان در خطر است و او باید بلافاصله دکتر برویر را ملاقات کند و این شروع غافلگیر کننده این داستان هست.

یالوم در این کتاب به خود جسارت داده و با شخصیت هایی حقیقی و با بهره گیری از واقعیت ها داستانی خیالی خلق نموده است.

شخصیت نیچه^(۳) در داستان به خود واقعی او بسیار نزدیک است او بدبینی بیمارگونه ای دارد و به این مساله که قدرت یا اختیار خود را به دیگری بدهد امتناع می ورزد. نیچه به فردی که ادعای نوع دوستی و کمک می کند بی اعتماد است و معتقد که انسان موهبت های طبیعی خودش را از طریق رقابت با هم نوعانش کسب می کند و انگیزه فردی که این رقابت چشم پوشی می کند جای تردید دارد.

« هیچکس به دیگری کمک نمیکند و مردم فقط آرزو دارند به دیگران سلطه داشته باشند و قدرت خود را افزایش دهند »

یالوم در کتابش این موضوع را به چالش کشیده و در نهایت به شخصیت های حود اجازه می دهد همان کسانی باشند که هستند و درباره چیزهایی که دوست دارند و می اندیشند صحبت کنند. ( بشو آنکه هستی !! )

 

متن روان و ترجمه فاخر خانم دکتر سپیده حبیب و نیز خوانش عالی و شنیدنی و صدا پیشگی معرکه آقای آرمان سلطان زاده جای هیچ شکی در شنیدن (خواندن) این اثر باقی نمی گذارد مخصوصا هم اگر به بحث های خود آگاهی و روانشناسانه طور هم علاقه داشته باشید.

 

                                        

 

لذت متن :

 

کسی که از خویش تبعیت نکند دیگری بر او فرمان خواهد راند. سهل تر بسیار سهل تر است از دیگری اطاعت کنی تا راهبر خویش باشی.

 

حقیقت خود مقدس نیست ، مقدس آن جستجویست که برای یافتن حقیقت می کنید.

 

آیا کاری مقدس تر از خودشناسی سراغ دارید ؟

 

بدون حقیقت چگونه می توان فهمید کیستیم و چیستیم ؟

 

 

(۱) نویسنده و روانپزشک آمریکایی هستی گرا^(۴) متولد ۱۹۳۱ میلادی داری تالیفات متعددی است بویژه رمان مشهور وقتی نیچه گریست.

 

(۲) دکتر جوزف برویر پزشک برجسته اتریشی و مبدع نوع گفتار درمانی تحت هیپنوتیزم

 

(۳) فریدریش ویلهلم نیچه فیلسوف آلمانی متولد ۱۸۴۴ میلادی ، در ۵ سالگی پدرش را از دست داد ابتدا به تحصیل الهیات پرداخت اما به فلسفه روی آورد و از آنجا که دانشجوی ممتاز و تاثیرگذاری بود بدون اتمام پایان نامه دکترای خود را گرفت و به استادی دانشگاه بازل رسید.

اولین کتابش « تولد تراژدی » و همچنین کتاب « انسانی گاهی انسانی » در زمان خودش مورد توجه قرار گرفتند.

 

(۴) طبق باور اگزیستانسیالیست ها یا هستی گرا ها زندگی بی معنا است مگر آنکه خود شخص به آن معنا دهد و این بدین معنا است که ما خود را در زندگی می یابیم آنگاه تصمیم می گیریم که به آن معنا یا ماهیت دهیم

 

پ.ن

من این کتاب را مواقع رانندگی و تو ترافیک گوش کردم تقریبا ۱۶ ساعت ۴۸ دقیقه هست و از طاقچه می توانید تهیه کنید.

بیداری

 

... معرفی کتاب ...

 

رمان کلاسیک  «  بیداری  » را کیت شوپن ^(۱) در سال ۱۸۹۹ منتشر کرد. بیداری را باید یکی از پیش درآمدها بر ادبیات مدرن در آمریکا دانست و اثری در حوزه تفکرات فمنیستی اولیه محسوب کرد.

بیداری قصه زنی معمولی قرن نوزدهمی به اسم « اِدنا » است که با وجود داشتن همسر و دو فرزند و زندگی خوب خانوادگی و همچنین برخورداری از رفاه در اثر درگیر شدن در یک رابطه عاطفی خارج از روابط زناشویی از همسر خود دلزده می شود.

به نظرم او درک درستی از موهبت مادری و شکوه همسرداری ندارد و به سنت های جامعه پشت می کند و به تدریج دچار فروپاشی روحی و روانی می شود و مسیری منتهی به فنا را انتخاب می کند.

ما تو فرهنگمون خیلی رایج هست که میگیم ادب از که آموختی ؟ از بی ادبان ... و این کتاب را من مصداق این سخن حضرت سعدی می دانم و دیگه اینکه راه و رسم غلط و ناصحیح و کژراهه سرانجام به کجا ختم می گردد.

        

                                            

راستش نمی دانم بخاطر سانسور متن بود یا اینکه کلا با مسیری که ادنا در پیش گرفت حال نکردم و کلا نتوانستم باهاش ارتباط بگیرم و مخصوصا از پایانش خوشم نیامد ولی به هر حال خواندش خالی از لطف هم نبود. اوایلش یک مقداری کسل کننده بود اما از اواسط که کنجکاو میشی که آخرش چه خواهد شد و نویسنده چی می خواهد بگوید داستان جذاب تر می شود.

در ضمن ترجمه این نسخه که من خواندم روان و خوب بود اما در مورد حذفیات نمی توانم نظری بدهم.

 

لذت متن:

 

آوای دریا اغواگر است ، پیوسته به نجوا ، به غریو و زمزمه ... مُصرانه جان را به غوطه در ورطه تنهایی فرا می خواند.

آوای دریا به جان سخن می گوید. لمس دریا لذت بخش است و تن را در آغوشِ نرم خود تنگ در بر می گیرد.

 

سرش را گذاشت بر روی شانه مادام راتنیوِل ، گُر گرفته بود ، صدای خودش و طعم نامعمول صداقت از خود بی خودش کرده بود

مثل شراب بود که از خود بی خودش می کرد یا مثل اولین نفس آزادی.

 

 

(۱) کیت شوپن نویسنده آمریکایی که ظاهرا در نوشتن این کتاب از تجربه شخصی خودش الهام گرفته است. ( ۱۸۵۰ - ۱۹۰۴ )

 

---

 

پ.ن

۱- دیروز که ولادت خانم فاطمه زهرا سلام علیها و روز مادر بود ، می خواستم بعد از مدتی که نبودم انتشار این مطلب جدید مصادف با این روز باشد اما دیگه چون از صبح رفتیم خانه مامان هامون و بعدش هم دیر وقت آمدیم موفق نشدم پس با تاخیر روز زن مبارک ((-:

۲- بهترین و ارزانترین و معنوی ترین کادویی که دیروز گرفتم چند شاخه گل نرگس از طرف همسر جان بود که خیلی بهم چسبیدش البته بگم که تنها کادوم هم نبود ((-:

۳- این چند وقت که نبودم واقعا حال و حوصله نوشتن نداشتم و ترجیح می دادم سکوت کنم تا در این فضای غبارآلود هر چیزی را بدون کمی تامل و اندیشه بلافاصله به چیز دیگری تعبیر نکنند.   ««  از سخن لبریز و از گفتار خاموشیم ما ...  »»

۴- حتی اگر از کتابی خوشم هم نیاید چون قرارم بر این هست که هر کتابی خواندم در موردش بنویسم پس حتما یک پست بهش اختصاص پیدا می کند.

دختری از پرو

 

... معرفی کتاب ...

 

آدم ها کلیشه های عجیبی دارند مثلا من همیشه فکر می کردم خواندن کتاب یک نویسنده آمریکایی لاتینی با کلی اسم های ناآشنا و مکان هایی که من خیلی از آن ها سر در نمی آورم و خرده فرهنگ های ناشناس شاید چندان دلچسب و راحت نباشد و با دیدن نام نویسنده با اکراه سمت کتاب این نویسنده ها می رفتم .

اصلا این فکر نمی دانم از کجا آمده بود ؟

اتفاقی شروع به خواندن کتاب دختری از پرو ( با نام «« دختر بد »»  هم در ایران چاپ شده ) کردم و عجب دست پخت نویسنده به جانم نشست و مجذوب قلم و شیوایی آن شدم و جناب یوسا ^(۱)  به جمع نویسندگان مورد علاقه ام پیوست.

رمان دختری از پرو شبه زندگینامه طوری است که زندگی و داستان عشق عجیب شخصیت اصلی داستان یعنی « ریکاردو » به دختری سرد و سنگ دل را طی قریب به چهار دهه از زندگی اش از ۱۹۵۰ تا تقریبا اواخر عمر در ۷ فصل روایت می کند.

 

                                       

 

علی رغم سانسور در محتوا ^(۲) کتاب را دوست داشتم و کشش داستانی خوبی داشت و  روایت ریکاردو را تا به آخر دنبال کردم و چیزهای زیادی تو داستان برایم تداعی شد و یاد گرفتم و پایانش هم تامل برانگیز و خوب بود و قابل قبول.

کلا کتاب خوش خوان و خوبی بود و ترجمه مناسبی هم داشت.

نویسنده لابه لای داستان به صورت بسیار جزئی به اتفاقات سیاسی و تاریخی پرو هم اشاراتی می کند.

کتاب های بعدی هم که قصد دارم از یوسا بخوانم ( حنگ آخر الزمان ، سور بز و گفتگو در کاتدرال ) است. ( ان شا الله )

 

لذت متن:

 

بهترین کاری که می توانستم بکنم این بود که مثل شما عمو ریکاردو پرو را ترک کنم و به جستجوی سرزمین های بهتر بروم، زیرا در این کشور اگر کسی با دولتی ها نباشد نمی تواند کار کند !

 

از طریق نامه های او گام به گام در جریان فاجعه اقتصادی که سیاست آلن گارسیا به بار آورده بود قرار می گرفتم:

تورم ، ملی کردن سازمان های خصوصی ، قطع رابطه با موسسات اعتباری ، کنترل قیمت ها و هزینه ها و افزایش بیکاری و تنزل سطح رفاه مردم و آنها همه حاکی از تلخی و انتظار سرانجامی نحس و اجتناب ناپذیر داشت.

 

هرگز نمی گویم دوستت دارم ، حتی اگر دوستت داشته باشم !

 

یک بار چندین سال پیش در همین اتاق از من پرسیدی خوشبختی برایم در چه چیزی است ؟

من جواب دادم در پول است و آشنایی با مردی قدرتمند و پولدار !!

ولی اشتباه می کردم ، حالا می دانم که خوشبختی من تو هستی.

 

 

(۱) ماریو بارگاس یوسا نویسنده پرویی متولد ۱۹۳۶ که شهرتش به اولین رمانش به نام زندگی سگی باز می گردد و در سال ۲۰۱۰ هم برنده جایزه نوبل گردیده.

(۲) به هر حال عفت عمومی اجازه چاپ یک سری توضیحات و توصیفات را نمی دهد.

 

از دو که حرف می زنم از چه حرف می زنم

 

... معرفی کتاب  ...

 

قبلا اسم هاروکی موراکامی را خیلی شنیده و دیده بودم و نمی دانم چرا نسبت بهش گارد داشتم ؟! ( البته همینجوری یا شاید چون فکر می کردم ژاپنی هست!! ) ولی گوش کردن به کتاب صوتی « از دو که حرف می زنم از چه حرف می زنم ... » باعث شد به موراکامی علاقه مند بشوم.

موراکامی در این کتابش که بی شباهت به یک زندگی نامه می ماند در مورد خودش و عادت دویدنش نوشته و اینکه چطوری توانسته مسیر زندگی معمولی و عادی خودش را در سن سی سالگی تغییر بدهد و مسیری جدیدی را در زندگی برای خودش بگشاید و سرانجام پس از طی مسیر ناهمواری به یک نویسنده موفق تبدیل شود.

در واقع دویدن برای موراکامی یک نوع استعاره است برای زندگی کردن و از طریق نگاهش از همین دریچه به زندگی و با تمثیل های از دویدن و تلاش مداوم و عبور کردن راه خودش را در زندگی پیدا کرده است.

شنیدن این کتاب برام جذاب بود و حس خوبی را به آدم منتقل می کرد به خصوص دانستن تجربه انسانی که از آنچه انتخاب کرده دست بر نمی دارد و تمام بهانه هایش را کنار می زند تا به هدفش برسد .

خلاصه این کتاب درمورد تلاش و پیگیری و پشتکار است ، آمیختن رشد جسم و روح باهم و اینکه از کاری که می کنی و دوستش داری و آنچه که هستی خوشحال باشی.

به نظر نویسنده در ماراتن راه رفتن نداریم حتی اگر شده آهسته می دوم  اما می دوم !

اگر نیاز به انگیزه گرفتن و تغییر حال و هوا و یکنواختی ها را دارید شنیدن ^(۱) این کتاب داستانی مطمئنا خالی از لطف نیست .

 

               

 

(۱) نسخه صوتی هم تو طاقچه هست و هم تو اَپ « ایران صدا » با صدای آقای محسن بهرامی بصورت رایگان .

 

همسر پنهانی

 

... پیشنهاد کتاب ...

 

وقتی شروع به خواندنش کردم تصورم بر این بود که با یک رُمان معمولی مواجه هستم اما کمی که پیش تر رفتم متوجّه شدم که بستن کتاب هرچه جلوتر می روم سخت تر می شود و جدابیت داستان و اینکه قرار هست در ادامه چه اتفاقی بیفتد ذهنم را مشغول کرده بود.

بعد از مدّت ها واقعا از خواندن این رمان جذاب و خواندنی لذت بردم و اگر قرار بر نمره دادن باشد از ۵ نمره حتما امتیاز ۴.۵ را بهش می دهم و حتی با کمی اغماض امتیاز ۵ .

خانم گیل پل^(۱) گرچه در ایران نویسنده ای ناشناخته هست و کتاب های زیادی ازش به چاپ نرسیده اما رمان همسر پنهانی اش که به سبک تاریخ جایگزین^(۲) نوشته حتما شایسته توجه و دیده شدن است.

 

همسر پنهانی رمانی جذاب عاشقانه ای است که بستر اتفاقات و حوادث آن حول و حوش مهمترین وقایع تاریخی قرن بیستم اروپا می گذرد و اتفاقات منتهی به انقلاب بلشویکی ۱۹۱۷ روسیه در آن بوضوح پر رنگ است.

یکی از جذابیت های کتاب برای من همین قسمت از داستان و وقایع مربوط به سرنوشت خانواده رومانف ها ، نیکلای دوم آخرین تزار روس و فرزندانش بود ^(۳).

شخصا معتقدم که این رمان علاوه بر اینکه رمان دلنشین و بی نظیری هستش در کنار سرگرمی اطلاعات تاریخی خوبی هم به خواننده اش منتقل می کند.

در کنار جدابیت و کشش مناسب داستان می توانم به ترجمه خوب و روان و همچنین شخصیت پردازی خوب نویسنده از کارکترهایش بعنوان نکات قابل تامل در این اثر اشاره کنم.

 

 

                                        

 

مثل همیشه امیدوارم اگر خواندید حتما اینجا نظر بدهید و دیگه اینکه داستان را لو ندادم    ((-:

 

 

لذت متن

 

دمیتری گفت : « چون همه عشق ها پایان ناخوش دارند . مثل همه جنگ ها !! »

 

ارتباط صادقانه تنها راه گذر از بن بست عاطفی است.

 

کیتی از هانا پرسید : پدرت نمی خواست ثروتمند باشد ؟

هانا خندید : هرگز !! پول هیچ اهمیتی برای او نداشت . مرد عاقلی بود.

 

 

 

(۱)  نویسنده اهل ایالات متحده که کتاب هایش به ۲۰ زبان ترجمه شده است.

 

(۲)  تاریخ جایگزین را شاید بتوان روایتی ضد تاریخی خواند که با تغییر و دستکاری در بخشی از رویدادهای تاریخی همراه است.

 

(۳) آخرین تزار و خانواده اش شامل همسر و پنچ فرزند دخترش به همراه پزشک خانوادگی و سه خدمتکار در نخستین ساعات روز ۱۷ جولای ۱۹۱۸ در حالیکه ارتش سفید ضد شوروی در حال پیشروی به سمت شهر اکاترینبرگ بودند توسط بلشویک ها به شکل وحشیانه و فجیع ای قتل عام شدند.

 

من او

 

 ... معرفی کتاب ...

 

« منِ او » رُمانی عاشقانه در سبک رئالیسم جادویی ^(۱) است .

داستان ، داستان خانواده مرفه سنتی - مذهبی حاج فتاح رئیس صنف فخار ( آجرپزان ) است که در واقع از نگاه نویسنده نمایندگی قشر سنتی - بازاری را برعهده دارد که سال های بعد نقش موثری در پشتیبانی از گروه های مبارز اسلامی و در نهایت پیروزی انقلاب اسلامی ایفا کردند.

رمان با دو زاویه دید که یکی خود نویسنده یا راوی [ فصل های من ] و دیگری علی فتاح نوه حاج فتاح قصّه [ فصل های او ] روایت می شود و زمان وقایع بین گذشته دور و گذشته نزدیک در نوسان است. ( تکنیک سیال ذهن )

فضای داستان کاملا متاثر از واقعه کشف حجاب و در نهایت تاثیراتی است که این واقعه بر زندگی شخصیت های اصلی کتاب می گذارد.

امیرخانی با بیان زندگی روزمره فتاح ها در کلیت بصورت غیرمستقیم در حال بیان آداب و رسوم و ارزش های دینی و اخلاقی طیف سنتی - مذهبی جامعه ایران در دهه ۲۰ و ۳۰ شمسی است.

 

                                             

 

نگاه نویسنده بیش از حد سفید و سیاه است ولی منکر جذابیت های روایی داستان ، کشش داستان و حتی لحن بکار رفته در جاهایی که مربوط به طهران قدیم است نمی توان شد.

این دومین کتابی بود که از آقای رضا امیرخانی می خواندم ولی سفرنامه نویسی ایشان را بیشتر دوست داشتم.

پایان داستان را دوست نداشتم ( نظر شخصی ) و اینکه نویسنده یک جاهایی وسط داستان یک دفعه بقول دوست نویسنده ای در بیان بالای منبر می رود را هم نپسندیدم در ضمن برای من ابهاماتی هم در طول داستان بود که ممکن است من متوجه قضیه نشده باشم ! !

و نکته آخر اینکه عشق افلاطونی بین علی و مهتاب شاید برای جوانان دهه ۵۰ و ۶۰ رگه هایی از نوستالژی را داشته باشد اما برای دهه ۸۰ ها ناآشنا و گنگ و شاید عجیب باشد.

 

تمام سعی ام این بود که شاکله اصلی داستان لو نرود تا اگر دوست داشتید خودتان کتاب را بخوانید. ((-:

 

لذت متن

 

اینها درست ! اما اگر این مهتاب را این گونه دوست بداری ، یکبار که تنگ در آغوشش بگیری ، می فهمی که همه زن ها مه تاب هستند !

یا اینکه حکما خواهی فهمید که هیچ زنی مه تاب نیست . از ازدواج با مه تاب همان قدر پشیمان خواهی شد که از ازدواج نکردن با او .

 

چراغی که به خانه رواست ، به مسجد حرام است اما همان چراغ را اگر ایزد برفروزد ، هرآن کس که پف کند ریشش بسوزد !

 

تنها بنایی که اگر بلرزد محکم تر می شود ، دل است !

 

 

(۱) رئالیسم جادویی یکی از شاخه های واقع گرایی یا همان رئالیسم در مکاتب ادبی است که در آن واقعیت دگرگون می شود و دنیای واقعی اما با روابط علت و معلولی خاص خود آفریده می شود .

در این داستان ها همه چیز عادی است اما یک عنصر جادویی و غیر طبیعی وجود دارد.