خاکِ آمریکا

... معرفی رمان خارجی ...

رُمان خاکِ آمریکا نوشته خانم جنین کامینز که با نام خاک تاول زده هم در ایران منتشر شده است رمانی در مورد مهاجرت ، دلایل آن ، سختی ها و مصائب یک مهاجرت غیر قانونی است.

من این کتاب را با ترجمه خوب و روان آقای سید رضا حسینی چاپ انتشارات آموت خواندم.

داستان کتاب در شهری در مکزیک شروع می شود و در مورد فرار لیدیا از ناامنی و کشتار به سوی سرزمینی موعود است. جایی که هنوز نمی تواند مطمئن باشد که به آرامش و رهایی رسیده است یا نه؟

 

               

 

سرگذشت لیدیا و پسرش یک داستان از آمریکای جنوبی نیست این داستان تمام مهاجران در هر نقطه ای می تواند باشد.

هیچ وقت نگاه خوشبینانه ای به مهاجرت نداشته ام شاید این ناشی از ترس یا اینکه امکانش را نداشته ام یا اینکه فکر می کنم هیچ کجا وطن آدم نمی شود ولی برای آدمی که جانش در خطر است هم اوضاع همینگونه است ؟

شروع رمان بسیار نفسگیر است و در ادامه داستان از پیچیدگی زیادی برخوردار نیست ولی شما را تا به انتها با خود همراه خواهد کرد.

 

چرا باید رُمان بخوانیم ؟

 

دیدید تا حرف از کتاب و رمان میشه یک سری سریع جبهه می گیرند و در جوابت با یک قیافه آنچنانی می گویند : " حیف وقت ... "

( حالا بگذریم اگر همان آدم را کارهای از صبح تا شبش را لیست کنیم نیم ساعت کار مفید هم پیدا نمی کنید )

بگذریم ...

در مورد رمان خواندن چند نکته به ذهن می رسد :

اول اینکه بدون هیچ توضیح و تفسیری خود لذت خواندن هست که به خودی خود ارزشمند است.

 

دوم اینکه وقتی یک رمان را شروع می کنیم ما از دریچه آن زندگی شخصیت های دیگر را که نمی شناسیم زندگی می کنیم ! و از دریچه نگاه آنها به زندگی نگاه می کنیم و داستان این بخت را به ما می دهد که یک تجربه زیستی ارزشمند به دست آوریم.

 

با داستان می توانیم به سرزمین های دور که تا حالا ندیدیم سفر کنیم یا زندگی یک شخصی که مثلا در دوره قاجار یا مغول می زیسته را تجربه کنیم و یا اینکه ببینیم یک آدم مهاجر به لنگه دنیا در بدو ورود به سرزمین های تازه کشف شده چطوری فکر می کرده و هزاران مثال دیگر ...

در مورد تجربه های زیستی هم گفتنی هست که وقتی به مرور غنی و بارورتر شوند به مدد تجربه حاصل از آنها در زندگی واقعی در مواجهه با بزنگاه های سرنوشت ساز و اتفاقات روزمره آدم می تواند تصمیمات بهتری بگیرد و گزینه های بیشتری پیش رو داشته باشد در یک کلام ما بخاطر همین قدرت انتخاب های بیشتر آدم آزادتری هستیم.

 

داستانها از ما آدم های آزادتر و مجرب تری می سازند.

 

و در آخر اینکه این دیدن جهان از زاویه دید آدم های مختلف ما را تبدیل به آدم روادارتری می کند و با تساهل بیشتری به زندگی و جهان پیرامونمان می نگریم چیزی که واقعا دنیای امروز ما و آدم ها بیش از هر چیز دیگری بهش محتاجند و کمبودش در این دنیا احساس می شود.

 

برای تکمیل و حُسن ختام این مطلب بد نیست نوشته ای را که در تازه ترین کتابی که تمامش کردم و خیلی هم از خواندنش لذت بردم و بزودی معرفی اش می کنم را در اینجا عینا بیاورم :

 

گفته بودی رمان نمی خوانی و رمان را تلف کردن وقت می دانی و کتاب های سیاسی - عقیدتی یا شرح حال بزرگان آنهم آدم های بزرگ را می خوانی ...

با تو مخالفم !

من می خوانم ! رمان جهان را از نگاه دیگران به توصیف در می آورد و می فهمی آنچه تو پنداشته بودی نیست.

با خواندن رمان شریک درک دیگران از جهان ، احساسات و اندوه و شادی و بالاتر از همه تجارب دیگران می شوی.

چطور می خواهی این دنیا را در یک مسیر معین با یک نگاه مطمئن دنبال کنی؟

فکر نمی کنی نمی شود جهان را با یک پیش فرض معین و واحد توضیح داد ؟؟

فکر نمی کنی که جهان را ، کائنات را ، بیکرانگی و خوبی و بدی را با هیچ ایدئولوژی نمی توان دریافت.

یک سری مفروضات را روی هم می چینیم و جهان را روی آن بنا می کنیم ...

این همه آدم در طی قرون از ماده و هیولا و ازل و ابد و حادث و محدوث سخن گفته اند و کتابها نوشته اند و بعد کس دیگری پیدا شده و خط بطلان بر همه آنها کشیده و عمارتی نو برپا کرده ...

 

---

پ.ن بی ربط :

بعضی ها را نگاه می کنی و مطالبشان را که می خوانی برخلاف ادا اطوار های مذهبی شان و خدا و پیغمبر کردن هایشان و ژست های خیرخواهانه گرفتنشان می بینی یک نگاه متکبرانه و فرعونانه از بالا به پایین دارند که فقط زبانم لال از طاغوت های قرون می توان دید !!  بی خیال دوست من  (((-:

( بدون مخاطب خاص )

 

آدم خواران

 

... معرفی کتاب ...

 

برخلاف معرفی های قبلی ام اول می روم سراغ نویسنده کتاب .

نویسنده این کتاب ژان تولی ^(۱) که بیشتر کتاب خوانها در ایران او را با رمان  مغازه خودکشی  می شناسند و از ایشون همین دو کتاب در ایران ترجمه شده است.

داستان کتاب براساس یک واقعه تاریخی و واقعی است که در سال ۱۸۷۰ در بحبوحه جنگ فرانسه و پروس ( آلمان فعلی ) در دهکده ای فرانسوی به نام اوتفای رخ می دهد و ژان تولی برای نگارش کتاب شخصا بعد از سال ها به محل واقعه رفته و با افراد بسیاری مصاحبه و به جمع آوری مستندات می پردازد.

فضای کتاب تاریک و پر از رنج است و حکایت از رنجی همیشگی دارد.

داستان رئالیسم نفس گیر تولی که براساس یک سوء تفاهم تمام عیار کلید می خورد و به یک اتفاق دهشتناک ختم می شود در یک روز و ظرف چند ساعت اتفاق می افتد و خلاصه داستان در مورد جنون توده ها یا جنون جمعیت تحریک شده و به خشم آمده است.

الیاس کانتی ^(۲) در کتاب  توده و قدرت ^(۵) در توصیف این توده خشمگین و به هیجان آمده که تعبیر توده شکارچی را بکار می برد می گوید :

 

این توده مقصدش شکار است و با اراده آهنین و بدون هدف و فکر حرکت می کند ...

 

درحین خواندن کتاب ناخداآگاه به یاد صحنه های فیلم مصائب مسیح افتادم و شاید هدف نویسنده خلق مسیحی دیگر این بار به جای جلجتا ^(۳) در اُتفای ^(۴) قرن نوزدهم بوده است و اشاره به همان خاصیت تکرار پذیری تاریخ در شکل و شمایلی دیگر و باز عنصر انسانی مظلوم و برحق دیگری که مسیح وار گرفتار همان جنون توده ها می شود.

                                 

 

نکته دیگر اینکه در حین خواندن هی به خود نهیب می زنیم آیا می شود جمعیتی را که اینچنین اسیر و جنون و توحش شده اند را باور کرد ؟ و لحظه ای بعد به خود می گویی شاید نمونه های دیگری از این جنون و توحش را جایی دیده باشم در سراسر تاریخ بشری !!؟؟

 

کلام آخر اینکه:

 

کتاب بسیار کم حجم و ترجمه روانی دارد و اگر با جنبه های رئالیستی آن مشکلی ندارید خواندنش می تواند مفید باشد چراکه به اشتباه و خطای انسان ها در غالب جمعیت و اکثریت های ن آگاه و انباشته از خشم به خوبی اشاره می کند و خطر این اکثریت های ناآگاه و خشمگین و فجایعی را که بوجود آورند بخوبی به تصویر می کشد.

 

 

(۱) نویسنده و کاریکاتوریست فرانسوی متولد ۱۹۵۳ میلادی که تاکنون ۱۰ کتاب نوشته است.

(۲) نویسنده بلغاری - اینگلیسی ( ۱۹۰۵ - ۱۹۹۴ ) و بیشتر زندگی اش را صرف نوشتن کرد و برنده نوبل ادبی ۱۹۸۱

(۳) جلجتا نقطه ای در بیرون شهر بیت المقدس قدیم که حضرت عیسی (ع) صلیبی چوبی را تا آنجا حمل و سپس در آن نقطه مصلوب گردید.

(۴) دهکده محل وقوع حادثه در فرانسه کنونی

(۵) "توده و قدرت" اثری انقلابی از الیاس کانتی است که نگاهی جدید به روانشناسی و تاریخ بشریت دارد و یکی از عمیق ترین و تکان دهنده ترین تصویرسازی های صورت گرفته از وضعیت بشر را به خوانندگانش ارائه می کند.

 

---

پ.ن

(۱) این کتاب را چند ماه پیش خواندم ولی از آنجا که بنای کاری ام معرفی کتاب هایی است که می خوانم در واقع سعی کردم به خودم و وبلاگ بدهکار نباشم !!

(۲) موقعی که این کتاب را خریدم از داستانش اطلاعی نداشتم و انتخابم فقط بر اساس پرفروش بودن کتاب بود و تصوری هم که در مورد داستانش در نگاه اول بهش داشتم این بود که در مورد داستان و اتفاقات یک قبیله آدم خوار یا جزیره آدم خواران باشد !!! اما همان چند صفحه اول فهمیدم عجب تصور کودکانه ای بوده است  (((-:

 

 

پلیس حافظه

 

... معرفی کتاب ...

 

توی روزهایی که کرونا گرفته بودم و در قرنطینه اجباری به سر می بردم فرصت خواندن سریع رمان پلیس حافظه اثر نویسنده ژاپنی خانم یوکو اوگاوا و ترجمه آقای کیهان بهمنی از انتشارات آموت پیش آمد.

داستان کتاب در جزیره ای لا مکان رخ می دهد که تنها راه بقا و زندگی در آن تن دادن به قانون ناپدید شدن ها است.

این ناپدید شدن ها ابتدا از چیزهای کوچک شروع می شود و سرانجام کار به جایی می رسد که افراد به حالت از خود بیگانگی می رسند.

البته در روند روتین این ناپدید شدن ها یک مشکلی وجود دارد و آن این است که حافظه اقلیتی از آدم های آن جزیره خاطراتشان را فراموش نمی کنند و باعث زحمت می شوند !

کتاب تماما بر استعاره بنا شده ولی به نظرم نویسنده هدفش نقد این نوع نگاه تمامیت خواهانه است که همه باید همانند سیستم فکر کنند و هرکس چنین نباشد مطرود است و از حق زیستن محروم ( توتالیتاریسم ).

 

 

                                     

در طول داستان هرچه جلوتر می رویم فضای داستان از گرمی به سردی میل می کند و شاید همین یکی از دلایلی بود که از خواندنش لذت نبردم و راستش انتظار بیشتری از این کتاب داشتم اما نتوانستم باهاش ارتباط برقرار کنم.

آخرش گفتم کاش یک کتاب دیگه که تو لیستم بود خوانده بودم !

البته این نظر من هست و اصرار ندارم که حتما همینطور هست و ممکن خوانندگان دیگه این کتاب با من موافق نباشند.

یکی از بهترین توصیفات نویسنده تو این کتاب این هست که نوشتن را نوعی مقابله و مواجه با مرگ توصیف می کند که فکر کنم کاملا درست باشد.

شاید دوست داشتم تو آن دوران بیماری کتابی با حال و هوای بهتری را می خواندم.

اگر این کتاب را خواندید خوشحال میشم که حتما نظر خودتان را بگویید.

ما تمامش می کنیم !!

 

... معرفی کتاب ...

 

رمان خارجی  " ما تمامش می کنیم "  مارگارت کالین هووِر ^* ( نویسنده نیویورک تایمز ) که ناشر ایرانی آن هم نشر آموت و ترجمه آرتمیس مسعودی هست را بالاخره تمام کردم.

قصد ندارم کلیت داستان را لو بدهم که اگه خواستید بخوانیدش بهرحال از لذت خوانش کتاب کاسته نشود.

نظر من در مورد ( البته خواننده های دیگه این کتاب ممکنه موافق نباشند ) این کتاب یک رمان عامه پسند با داستانی تک خطی و سرگرم کننده است . کتاب 380 صفحه است و هدف نویسنده نقد انتخاب زنان یک نسل قبل جامعه خودش در موقعیت همسرآزاری و زنان امروزی تر آن جامعه با هدف درس گرفتن از گذشته هست .

نویسنده می خواهد بگوید ما یکبار به دنیا می آییم و یکبار حق زندگی داریم و بهتر است آنرا با فرصت سوزی تباه نکنیم اگر در رابطه یا زندگی از کسی که دوستش داریم آسیب می بینیم باید ادامه ندهیم ، تفکری که شاید خیلی با فرهنگ شرقی و سنتی جامعه ما که میگه زن با چادر سفید میره خانه بخت و با کفن سفید بیرون می آید سازگار نیست . ( الان ممکنه اینجور نباشه اما مادران ما اینچنین بودند )

قصدم نقد نظر نویسنده نیست فقط خواستم بگویم هدف نویسنده را در انتهای کتاب در همین چند جمله میشود خلاصه کرد.

در مورد ویراستاری و جمله بندی کتاب هم باید بگم می توانست بهتر باشد و وقت بیشتری رویش بگذارند.

پشت جلد کتاب در موردش گفته :

" ما تمامش می کنیم یک داستان عاشقانه معمولی نیست این کتاب قلبتان را می شکند و هزمان آنرا از امید لبریز می کند و تا انتهای داستان در میان گریه خواهید خندید!! "

کتاب گرچه زنانه هست اما برای آقایان و اینکه چگونه باید با همسرانشان یا جنس مخالف رفتار کنند هم مفید است.

و این جمله که : فکر می کنم هر کتابی ارزش یک بار خواندن را دارد البته به شرطی که وقتش را داشته باشی !!

 

  

 

* مارگارت کالین هوور نویسنده چهل ساله آمریکایی که از پاورقی های داستانیش در نیویرک تایمز هفت کتاب پرفروش به چاپ رسیده است

 

 

   گزیده ای از متن کتاب : 

 

دهانش را به طرف گوشم می آورد و می گوید : « تو زن منی ، قراره من از تو در مقابل هیولا ها مواظبت کنم نه اینکه خودم برات هیولا باشم »

مرا با چنان ناامیدی ای نگه می دارد که شروع به لرزیدن می کند.

هرگز در زندگی ام ندیده ام انسانی چنین رنجی بکشد.

این حالتش مرا دگرگون می کند ، از درون فرو می ریزم فقط می خواهم قلبم را محکم دور قلب او بپیچم .

با وجود تمام حرف هایی که به من زده هنوز برای اینکه او را ببخشم با خودم کلنجار می روم قسم خورده بودم که اگر یکبار دیگر به من صدمه بزند او را ترک خواهم کرد.